تجهیزات گلخانه ای 

هر گیاهی برای داشتن رشد مناسب به شرایط خاصی نیاز دارد این شرایط شامل شدت نور، دمای روزانه، دمای شبانه، میزان رطوبت هوا و خاک می شود. این شرایط باید از طریق ایجاد گلخانه فراهم گردد.

امروزه روش تولید به سبک گلخانه ای به یکی از سود آورترین بخش های کشاورزی تبدیل شده است. قبل از هرچیز بهتر است  یک تعریف کوتاه از گلخانه را بدانیم.

گلخانه یا خانه سبز به فضای محدودی  گفته می شود که  قابلیت کنترل شرایط محیطی مناسب را برای برای کشت گونه های گوناگون گل و گیاه در فواصل مختلف سال را داشته باشد.. گلخانه به عنوان یک محیط کنترل شده مطرح می گردد. سقف گلخانه ها با پوشش های شفاف پوشیده می شود. این پوشش ها یا پلاستیک و یا شیشه هستند. کار اصلی گلخانه دربند گرفتن انرژی خورشیدی و نگهداری گیاهان از سرمای زمستان و گرمای تابستان است.

جنس پوشش های پلاستیکی می تواند از پلی استر، پلی وینل کلراید، پلی اتیلن با درصدهای گوناگون باشد.

شاید بهتر است در همین ابتدای مقاله گفته شود که فقدان مدیریت صحیح در احداث گلخانه، انتخاب مکان، نوع گلخانه و پوشش آن باعث عدم بهره وری مناسب از سرمایه و امکانات خواهد شد.

مزایای تجهیز گلخانه

هر کسب و کاری مزایا و معایبی دارد که در این کسب و کار در صورتی که مدیریت صحیح وجود داشته باشد معایبی ندارد. برای مثال غفلت از دمای گلخانه در یک شب می تواند زحمات شما را به باد دهد.

تاسیس گلخانه سرمایه لازم دارد که این سرمایه فقط یکبار است و سود آوری آن این سرمایه را برمیگرداند.

صرفه جویی در مصرف آب از مهمترین مزایای تاسیس گلخانه است. افزایش تولید در واحد سطح یک مزیت دیگر تجهیزات گلخانه است برای مثال  در مساحت یک متر مربع شما 2 کیلوگرم خیار برداشت میکنید ولی در هر متر مربع گلخانه شما 30 کیلوگرم خیار برداشت می کنید.

از مزیت دیگر تجهیزات گلخانه ای برداشت چند محصول در سال است. خیار سه بار در سال گوجه فرنگی دوبار در سال.

در گلخانه کیفیت محصولات با توجه به روش های کنترل بیولوزیکی و کاهش مصرف سموم بالا می رود.

با تجهیز گلخانه تولید شما بستگی به شرایط محیطی ندارد. و کاشت طبقاتی تکنیک جدید در تجهیزات گلخانه است که باعث افزایش تولید می شود.

 

شرایط تجهیز گلخانه

• دریافت مجوز
• مکان احداث گلخانه
• جهت گلخانه
• جریان هوا

 

دریافت مجوز از جهاد کشاورزی

قبل از تجهیز گلخانه برای گرفتن مجوز با مدارک زیر به اداره جهاد کشاورزی شهرستان مراجعه می کنیم.

• سند مالکیت اعم از رسمس یا قولنامه ای یا اجاره نامه شش ساله. قولنامه ها باید به تایید ی نهاد رسمی مثل شورای محل یا جهاد کشاورزی رسیده باشد.
• ارائه مدرک رسمی از پروانه بهره برداری از چاه که نشان دهنده تامین آب مصرفی از قنات، چشمه، رودخانه و یا کانال باشد.
• ارائه نتیجه مثبقت آزمایش آب نورد استفاده در گلخانه در یکی از آزمایشگاههی معتبر استان.
• معرفی یک کارشناس کشاورزی برای همکاری گلخانه های بالای 5000 متر مربع.

محل احداث گلخانه

بهتر است گلخانه در تماس با ساختمان موجود یا بخشی از ساختمان های جدید ساخته شود.. گلخانه هایی که هم متصل هستند معمولا هزینه ساخت و گرمایش کمتری دارند ولی از طرفی ازنور کمتری هم برخوردار می شوند. گلخانه های به هم متصل بهتر است رو به جنوب ساخته شوند.گلخانه های مستقل که در محلی دورتر ساخته می شوند گیاهان از هر جهت نور بیشتر یدریافت می کنند ولی از لحاظ سیستم حرارتی و ساخت بسیار گران هستند هزینه هایی مثل خطوط لوله آب و برق.

شرایط مکانی که برای تجهیز گلخانه باید در نظر گرفت :

دسترسی به منابع آب باکیفیت و مناسب.

شدت نور تایین کننده یک محیط مناسب است. محیطی که مدام در معرض بارانهای شدید، سایه ناشی از واقع شدن در دامنه کوههای بلندیا درختان سربه فلک کشیده می باشد مناسب تجهیز گلخانه نیست. نوع محصول بایستی مناسب اقلیم و محیط آن محیط باشد.

نکته آخر در انتخاب مکان مناسب مسطح بودن زمین است در غیر اینصورت هزینه ای زیادی برای تسطیح باید در نظر گرفت.

جهت گلخانه

اولین جهت و بهترین جهت برای تجهیز گلخانه نمای جنوبی یا جنوب شرقی است. در این جهت نور در تمام روز بهترین شرایط را برای گیاه فراهم می کند. نور تایید شده از شرق در زمان صح برا گیاهان کافی می باشد. نور صبح بیشترین تاثیر را دارد، زیرا به گیاهان اجازه داده می شودکه فرآیند تولید غذا را زودتر آغاز نمایند و این حداکثر رشد را شامل می شود.

در نمای جنوب غربی و نمای غربی دریافت نور دیرتر صورت می گیرد. نمای شمالی کمترین تاثیر را دارد و فقط برای گیاهانی که نور کمتری نیاز دارند مناسب است. در نواحی جنوبی و مرکزی کشور که شدت نور خورشید در طی روز در نمای شمالی تجهیز می گردد. البته تجهیز گلخانه در مناطق جنوبی و مرکزی به بررسی بیشتری نیاز دارد. درخاتان برگ ریز مانند افرا و بلوط می توانند به طور موثری از نور شدید بعدازظهر تابستان بکاهند. البته به این نکته هم توجه داشته باشید که سایه درخاتان نور صبح را از گیاهان نگیرد.

جریان هوا

نیاز گیاهان به گردش هوا را نباید فراموش کرد وقتی که یک گیاه در معرض جریاهن هوا قرار می گیرد هوای تازه در نزدیکی برگ ها تامین شده و گیاه می تواند اکسیژن پس داده و از دی اکسید کربن تازه استفاده نماید. جریان هوا برای پایین نگه داشتن رطوبت نسبی و کنترل دما در گلخانه کمک می نماید.

وجود گازهای سمی و گرد و غبار در گلخانه ممکن است یک مشکل جدی باشد.

انواع گلخانه ها براساس تولید

گلخانه های سبزی و صیفی جات مانند گوجه، خیار، توت فرنگی و بادمجان

گلخانه های گل و گیاهان زینتی.

انواع گلخانه براساس شکل ظاهری

سقف شیروانی

پوشش این نوع گلخانه ها از شیشه می باشد و دلیل استفاده از شیشه در این نوع گلخانه ضریب عبوردهی بالای نور و بهره برداری در چهار فصل سال.

سقف قوسی

دلایل استفاده از سقف های قوسی:

• شرایط لازم برای یک گلخانه خوب حجم و فضای کافی است زیرا هر قدر حجم و فضای یک گلخانه بیشتر باشد چرخش هوا در گلخانه بهتر و در نتیجه CO² لازم برای انجام عمل فتوسنتز به مقدار کافی در اختیار گیاه قرار میگیرد.
• کاهش سطح تبادل حرارتی
• سازگاری با اقلیم های مختلف
• کاهش مصرف سوخت
• امکان احداث در مساحت های بزرگ
• نحوه مونتاژ پیچ و مهره ای(پرتابل)

انواع دیگری از گلخانه ها با شکل های طاهری دیگر وجود دارد که از حوصله این مقاله خارج است.

انواع گلخانه ها براساس سازه

گلخانه های چوبی که دوام کمی دارد. تنها مزیت استفاده از آن هزینه پایین است.

گلخانه های فلزی

پوشش این گلخانه ها از فلز است هزینه واحد گلخانه های پرتابل نسبت به سیستم جوشی 20 – 15% بیشتر است ولی نصب آن آسانتر و تغییرات در سازه راحت تر است.
برای تجهیز کردن تمام انواع گلخانه ها، تجهیزات و لوازم گلخانه ای مدرن موردنیاز است تا کیفیت محصولات بالاتر رود.

انواع گلخانه براساس کاربرد

گلخانه آموزشی

هدف اصلی از این نوع گلخانه اموزش به کارآموزان این رشته است و باید تمامی امکانات یک گلخانه جاری را داشته باشد تا کارآموزان با شرایط کاملا اشنا شوند. بنابراین گلخانه باید دارای امکانات کشت خاکی و هیدروپونیک  باشد.

فاصله بین ردیف های کشت جهت تردد کارآموزان بیشتر از سایر گلخانه ها میباشد. این گلخانه ها مجهز به کلیه تجهیزات جانبی، گرمایشی ، سرمایشی، آبیاری و، سیستم های کنترل دما رطوبت ، CO²  و… می باشد. تجهیزات دارای کمترین آلودگی صوتی بوده و  فضای گلخانه همانند تمامی مکانهای آموزشی ، زیبا و جذاب باشد.

گلخانه آموزشی باید در تمام فصول سال قابل استفاده باشد، نوع پوشش مناسب این گلخانه ها از شیشه یا ورقهای پلی کربنات است، به هیچ وجه پوشش های پلی اتیلنی (پوشش موقت) توصیه نمی گردد. هزینه و بازگشت سرمایه نیز مورد نظر نیست.

گلخانه تحقیقاتی

هدف از احداث این نوع گلخانه ها تحقیق و اصلاح ساختار ژنتیکی، کشت بافت، تاثیر پارامترهای دما، نور، CO²  ،رطوبت، تهویه به رشد و نمو، بررسی انواع آلودگی های میکروبی، ویروسی، قارچی و آفات و بیماری ها در گل و گیاه می باشد بنابراین کنترل پارامترهای محیطی با سایر گلخانه ها متفاوت است. تعبیه پنجره کناری و سقفی باید بصورتی باشد که هیچگونه درز و شکافی بین پنجره و محل نصب آن نباشد.

گلخانه تفریحی و سرگرمی

این نوع گلخانه ها بیشتر برای نگهداری گلدانها و درختچه های زینتی خانگی مورد استفاده قرار می گیرد. زیبایی فریم این گلخانه ها به جهت استفاده آنها در فضا های باز منازل و یا باغچه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است، مساحت این گلخانه ها به جز مواردی که از فضای داخل آن برای پذیرایی و یا استراحت استفاده می گردد، کوچک می باشد.

اسکلت اصلی این گلخانه ها عمدتاً از آهن گالوانیزه و پوشش آن نیز از شیشه و یا ورقهای پلی کربنات است.

گلخانه تجارتی

در مورد گلخانه های تجاری و شرایط آن در بالا گفته شده است.

تجهیزات مورد نیاز گلخانه ها

سازه گلخانه ای که بهتر است فلزی باشد.

پوشش گلخانه ای  که می تواند پلاستیک یا شیشه باشد و در ابتدای مقاله به آن اشاره شده است.

اجزای گلخانه

تهویه که شامل سرمایش و گرمایش گلخانه می شود.

نور گلخانه که در مورد ان کاملا توضیح داده شد. نور صبحگاهی باکیفیت ترین نور برای رشد گیاهان است.

تاسیسات گلخانه ای

تزریق co2

نصب تجهیزات گلخانه ای

برای نصب تجهیزات گلخانه ای می توانید به سایت سبزسازان مراجعه و در قسمت مشاوره محصول مشخصات خود را درج نمائید تا کارشناسان سبزسازان با شما برای خرید گلخانه و یا نصب ان مشاوره دهند.